Dziuple naturalne i budki lęgowe dla ptaków

 

W

yobraź sobie las naturalny – jego różnorodność, dzikość i bogactwo gatunków. Zapach zbutwiałego drewna, grzybów i wilgoci…

Dziuple naturalne tworzą się w miejscu wyłamania konaru, często w drzewach powalonych, starych lub martwych. Wśród spękań przydrożnych i ogławianych wierzb. Mogą powstawać samoczynnie lub są wykuwane przez ptaki. Oczywiście, w tej dziedzinie prym wiodą dzięcioły, ale i niektóre sikory dają sobie z tym radę.

Nie tylko leciwe drzewa, ale i te o miękkim drewnie (jak osika, wierzba czy olsza) czy bezwładnie leżące z korą odchodzącą całymi płatami, mają bardzo duże przyrodnicze znaczenie.  Poza lasami można je znaleźć na starych cmentarzach, alejach przydrożnych, w parkach, sadach i miejskich skwerach.

Dziupla zapewnia ptakom bezpieczeństwo podczas wysiadywania jaj, a jej swoisty mikroklimat chroni pisklęta przed upałem, zimnem i opadami – i to właśnie próbujemy im zapewnić tworząc budki lęgowe. Rekompensujemy im brak wystarczającej ilości starych i martwych drzew oraz to, że tak bardzo wpływamy na przyrodę i zmieniamy ją na każdym kroku.

Idąc na spacer znajdź drzewa, które są dobrym miejscem na gniazdowanie dziuplaków – to właśnie one powinny być docenione oraz objęte ochroną i opieką. Spójrz nowym wzrokiem na  te naruszone zębem czasu drzewa, które tylko z pozoru są niepotrzebne i poza obiegiem – to właśnie one tętnią życiem ukrytym w swoim wnętrzu. Pomyśl o ich roli i bogactwie istot, powiązanych ze sobą misternym łańcuchem zależności - dzięki temu podniesiesz swoją świadomość ekologiczna.

Każdy z nas może zawiesić budkę lęgową czynnie chroniąc w ten sposób ptaki dziuplaste i stwarzając im miejsce do rozrodu i wychowania potomstwa. Decydując się na jej zawieszenie musimy przede wszystkim zastanowić się, jakiego lokatora  chcielibyśmy w niej ugościć. Od tego uzależnimy wielkość otworu wlotowego oraz moment, w którym budka zostanie zamontowana.  Wspierajmy gatunki rzadsze – sikorę ubogą, modraszkę, sosnówkę czy czubatkę (a nie bogatkę) oraz na przykład dzięcioła średniego (a nie szpaka). Gatunki pospolite mają i tak wiele dogodnych miejsc do założenia gniazd a mogą powodować konkurencję dla swoich rzadszych pobratymców.

Rozejrzyj się więc wkoło i sprawdź, które gatunki ptaków zamieszkują twoją okolicę a następnie wybierz odpowiednią średnicę otworu budki, dzięki temu twój domek będzie spersonalizowany: gołąb siniak (85mm), pójdźka (70mm), puszczyk (120mm), krętogłów (32 – 35mm), dudek (67 – 70mm), dzięcioł duży (45 – 50mm), sikora uboga, sosnówka, czubatka, modraszka (27 – 28mm), sikora bogatka (30 – 32mm), kawka (70 – 80mm) mazurek (32 – 35mm). Odpowiedniej wielkości otwór umieść 15cm od podstawy.

Teraz pora na obranie odpowiedniej strategii wieszania budek. Nie rozwieszaj wszystkich naraz. Sprawdź, w którym miesiącu przylatuje twój wymarzony lokator i poczekaj do tego czasu – dzięki temu budka nie zostanie zajęta przez gatunek który gnieździ się wcześniej.

Zadbaj też o odpowiedni mikroklimat i bezpieczeństwo – wykonaj budkę z deski o grubości 18mm i powieś ją na południowej lub południowo-wschodniej stronie. Zrezygnuj z montażu żerdzi przy otworze wlotowym.

Postaw na naturalny impregnat i kolor oraz wykonaj zawiasy i zamknięcie pozwalające na wyczyszczenie budki przed nowym sezonem.

Cel: czynna ochrona ptaków.